Voedingstip 7
Wat zijn gluten?
Gluten zijn eiwitten (in dit geval gliadine) die voorkomen in 5 soorten granen: tarwe, rogge, spelt, gerst en kamut. Overigens bevat ook haver gluten, maar niet het agressieve gliadine. Ook zitten gluten in de producten die van deze granen worden gemaakt. In combinatie met water worden gluten een plakkerig bindmiddel dat door de levensmiddelenindustrie graag gebruikt wordt als hulpstof. Door de plakkerigheid van gluten vormen producten beter één homogeen geheel dus wordt het ingezet als bindmiddel/plakmiddel.
Gluten vind je in diverse vormen. Natuurlijk kennen we gluten in vers brood en pasta, maar ook in veel andere supermarkt producten, zoals kant-en-klare soepen, vruchtendranken, boterhammenworst, koekjes, snoep en bier.
Wat is glutenintolerantie of een glutenallergie?
Gluten kunnen leiden tot diverse ontstekingsreacties in het lichaam, welke weer kunnen leiden tot andere aandoeningen of zelfs tot chronische ziekten. Als je een glutenintolerantie hebt en toch gluten eet, dan reageert je immuunsysteem met een allergische reactie die je dunne darm beschadigt en ontstekingen veroorzaakt. Door deze ontstekingen in je dunne darm is het vrijwel onmogelijk om eten goed te verteren en voedingsstoffen via de dunne darmwand in je lichaam op te nemen.
De meest heftige vorm van glutenintolerantie is Coeliakie, een auto-immuunziekte van het spijsverteringsstelsel. Symptomen van mildere intolerantie kunnen variëren van buikpijn, diarree, obstipatie, huiduitslag, bloedarmoede tot haarverlies.
“Is dat alles?”
Wat nog meer? Los van de (ontstekings)klachten bij glutenintoleranties gebeuren er nog andere dingen: door de ontstekingen in de dunne darm kunnen voedingsstoffen niet goed worden opgenomen. Op langere duur kan dit zelfs leiden tot ondervoeding, omdat de voedingsstoffen je lichaamscellen niet bereiken. Ondervoeding kan zelfs leiden tot ondergewicht. Hoeveel additionele vitamines en mineralen je ook slikt, ook deze worden niet door je ontstoken darmwand afgegeven aan je lichaam.
Dat brengt me tenslotte bij de laatste bevinding: glutenintolerantie kan ook zowel direct als indirect leiden tot gewichtstoename en obesitas. Juist doordat voedingsstoffen niet goed worden opgenomen, krijgen sommige mensen helemaal nooit een verzadigd gevoel, waardoor ze veel meer gaan eten (van voedsel waarvan wederom de voedingsstoffen niet goed worden opgenomen). En daar is de vicieuze cirkel van gewichtstoename.
Wil je weten of je intolerant bent voor gluten dan kun je dat prima zelf testen door twee weken gluten geheel weg te laten uit je voeding.
De voordelen van glutenvrij
Wat gebeurt er precies als je stopt met gluten? De voordelen op een rij:
- Vermindert buik- en darmklachten
- Verbetert de spijsvertering en de stoelgang en verbetert de opname van voedingsstoffen via de darm
- Helpt gewicht verliezen want door glutenvrij te eten eet en drink je vanzelf minder koolhydraat- en suikerrijke voeding
- Geeft extra energie omdat het verteren van gluten niet zoveel energie meer kost en de inname van fructose sterk vermindert
- Verbetert de huid (weglaten van gluten en overigens ook zuivel is bewezen effectief in de genezing van veel huidproblemen)
Glutenvrij hoe doe je dat?
Er zitten gluten in Tarwe, rogge, haver, gerst en spelt en dus in brood en gebak, crackers. Dus probeer deze producten te vervangen door desembrood, boekweit crackers etc. Google maar eens op glutenvrije producten (www.glutenvrijewebshop.nl). Bij de bakker en bij AH krijg je vaak ook vers glutenvrij brood. En kijk ook eens op https://yamglutenvrij.nl. De desemvariant is hier het lekkerst.
Maar je kunt natuurlijk ook eens wat vaker een goed gevulde salade eten tussen de middag, een goed gevulde groentesoep of een groente omelet.
Recept: Bananenbrood met blauwe bessen
Dit bananenbrood is heerlijk als ontbijt of als gezond tussendoortje en een koolhydraatrijke snack die je uitstekend voor het sporten kunt eten. Zeer geschikt als verantwoorde pauze snack voor de kids. Glutenvrij, zuivelvrij, suikervrij en zonder ei.
Ingrediënten:
200 gram boekweitmeel
1 theelepel baking soda
1 theelepel (wijnsteen)bakpoeder
0,5 theelepel zout
5 overrijpe bananen
2 eetlepels vanillepoeder
75 gram agavesiroop of ahornsiroop
100 gram blueberries uit de diepvries
Bereidingswijze:
Verwarm de oven op 180 graden. Zet een cakeblik klaar ingevet of met bakpapier.
Doe het meel, baking soda, bakpoeder en zout in een grote kom en meng dit. Pureer de bananen met de staafmixer. Voeg de bananen toe aan het meel en roer alles goed door elkaar totdat alles is opgenomen. Voeg de vanillepoeder en agavesiroop toe en roer weer goed door. Als laatste roer je de blueberries erbij (bevroren). Doe het beslag in het cakeblik en zet in de voorverwarmde oven. Bak het ongeveer 35 tot 40 minuten.
